Het platteland waar wij wonen en werken is constant in beweging. Vroeger waren er ruilverkavelingen en verstedelijking. Nu is er natuur, klimaat en recreatie. Tegenwoordig krijgen deze maatschappelijke opgaven vorm in zoals ze noemen ‘Integrale gebiedsprocessen’.

Als agrarische natuurvereniging, die voornamelijk vrijwillig agrarisch natuurbeheer organiseert, sluiten we vaak aan bij deze gebiedsprocessen, zoals realisatie van de NNN, bodemdaling, stikstof etc. Beleidsmakers zien gebiedsprocessen als een middel om opgaven gerealiseerd te krijgen in een gebied. Door alle betrokken partijen bij elkaar te zetten wordt er een bepaalde gemeenschappelijke verantwoordelijkheid gecreëerd voor deze opgave.

Maar ja, als boer in een veenweidepolder, voel ik me dan verantwoordelijk voor de maatschappelijke CO2 reductie van 1 megaton voor 2030? Of begrijp ik dat mijn koeien in een Natura 2000 gebied weg moeten, omdat zij de natuur vernielen? Wel logisch dat deze processen nogal eens op weerstand stuiten.

Als vereniging zien wij dit anders. Een maatschappelijke opgave in een gebied gaat alleen echt werken als deze aansluit bij de trots, het perspectief en het rendement van de boeren en burgers, die er wonen en werken. Neem bijvoorbeeld de opgave het realiseren van de NNN voor het jaar 2027. Als een gebied, wat onze trots is en ook de trots van de burgers die er wonen, wordt aangetast (het gaat heel slecht met het gebied, er moet snel wat gebeuren), het perspectief onduidelijk is of er helemaal niet is (als je niet meewerkt wordt je misschien onteigend) en het rendement is niet bekend (daar wordt aan gewerkt), dan kan iedereen begrijpen dat er weerstand ontstaat.

Maar stel nu dat er wordt aangegeven dat we het landschap nog mooier willen maken, er wordt ruimte gegeven aan de boeren om hun eigen inbreng te geven. Het perspectief wordt gegeven dat wij ons bedrijf kunnen blijven ontwikkelen en zo een goede, zo niet betere, boterham op het land kunnen verdienen. Dan zie je dat we heel andere gesprekken voeren in zo’n gebiedsproces. Er komen goede ideeën van onderop en er ontstaat energie om aan de slag te gaan. Voor veel beleidsmakers is deze werkwijze nog wennen, maar wij als vereniging zijn ervan overtuigd dat dit de sleutel is voor een succesvol integraal gebiedsproces.

Wat mij betreft zijn trots, perspectief en rendement de sleutelwoorden naar oplossingen in alle ingewikkelde opgaves in ons mooie buitengebied. Wij zetten ons hiervoor in en maken ons er hard voor!

Frank de Wit, voorzitter Water, Land & Dijken