Ineke Bijman, voorzitter ANZA Agrarische Natuurvereniging Zaanstreek/Alkmaardermeer

‘Het gaf veel voldoening om alles te regelen’

“We zitten hier in een heel oud cultuurlandschap, een echt weidevogelgebied. Veel boeren deden altijd al aan bescherming van weidevogels. Maar toen de provincie het voorstel deed voor vergoedingen voor dit werk, gingen we meer gestructureerd aan de slag via de ANZA, Agrarische Natuurvereniging (ANV) Zaanstreek/Alkmaardermeer. Niet iedereen was gelijk enthousiast. Sommige boeren hadden geen zin in inmenging van de provincie in hun bedrijfsvoering, maar dat was niet het geval. We hadden het geluk dat ANV Waterland ons drie jaar vooruit was. Die had al beheerpakketten ontwikkeld bijvoorbeeld. Daar hadden wij profijt van.

Aan tafel kaarten intekenen
Het opzetten van de ANV was behoorlijk tijdrovend! We organiseerden informatieavonden en gingen als bestuur bij alle boeren langs om de ideeën en pakketten te bespreken. Veel bestuursleden hadden zelf grote bedrijven, dus dat vroeg wel wat. Het was ook de tijd dat we alleen nog telefoon en fax hadden, en ook nog geen GIS waarmee je digitaal perceelkaarten maakt. We zaten met een hele groep aan de tafel om alle percelen met slootkantbeheer en weidevogelpercelen op kaarten in te tekenen. Die hele puzzel leverde me wel eens migraine op, want eenmaal ingediend bij de provincie lag het vast. Het moest dus wel kloppen. En waren zoveel regels vanuit de overheid, had je het ene geregeld dan kwamen er weer nieuwe.

Verscheidenheid als kracht
Het gaf ook veel voldoening om alles te regelen: cursussen natuurbeheer voor de leden, indicatoren bepalen voor de pakketten, een veldcoördinator om te begeleiden. Gelukkig kregen we goede hulp van buiten. Na een paar jaar merkten we dat we met 100 leden eigenlijk te klein waren voor al het werk. En om te kunnen investeren in een kantoor, medewerkers en computers. Dus sloten we aan bij ANV Eilandspolder en gingen samen verder als ANV Tussen IJ en Dijken. Een paar jaar later gingen we ook samen met Waterland, onder de naam Water, Land & Dijken. Die naam laat dus heel mooi het fusieproces zien. We voegden met de fusies ook heel verschillende typen natuur samen. Sommige bedrijven zaten tegen de duinen aan, andere in het brakke water bij Zaandam, ons bedrijf stond op de geestgronden. In die grote verscheidenheid in gebieden zit ook onze kracht, dat we zoveel soorten pakketten voor natuurbeheer kunnen doen.

Zorgen om de weidevogels
Ik maak me wel zorgen over hoe het verder gaat met de weidevogels, met zoveel vossen en ganzen als er nu zijn. Dat is erg demotiverend. De weidevogelbeheerpakketten lopen nu nog twee jaar, ik ben benieuwd hoe het daarna gaat. Bedrijven worden groter, maatregelen zijn dan niet altijd inpasbaar. In onze polder ging het aantal bedrijven van vijf naar twee. Ook wij zijn vijf jaar terug gestopt, toen mijn man 65 werd. Maar we blijven lid van Water, Land & Dijken. Natuurlijk! Ik voel me sterk betrokken, ben ook actief als weidevogelvrijwilliger.

Positief kijken
Een ANV is belangrijk voor boeren, die kunnen het er niet allemaal zelf bij doen, zoals overleg voeren met de provincie. En ik vind het heel belangrijk dat de maatschappij positief naar boeren kijkt, dat ze zien dat we goed bezig zijn. Water, Land & Dijken verzet zoveel en zulk complex werk, dat vind ik knap. Ik hoop dat ze dat nog lang blijven doen.“