Persbericht, Purmerend, 16 juli 2021
‘2021 was een wonderlijk weidevogelseizoen’
Het voorjaar van 2021 was koud en nat waardoor het gras langzaam groeide. Door deze relatieve rust in de weilanden hebben de weidevogels een tamelijk onbezorgde broedperiode gehad. Door de natte meimaand is grootste deel van het land pas rond eind mei voor de eerste keer gemaaid en in de percelen die zijn uitgesteld van maaien voor de weidevogels, gaat dit weekend pas het mes. Het natte voorjaar was echter voor de leden van Water, Land & Dijken een uitdaging om kwalitatief goed gras te oogsten, al was er hierdoor wel voldoende voedsel voor de vogels en hun pullen aanwezig.
Sturing tijdens het seizoen
Was er dan helemaal geen sturing nodig dit seizoen? “Zeker wel! Voorafgaand aan het weidevogelseizoen zijn boeren, vrijwilligers en veldcoördinatoren heel druk geweest met het plaatsen van bijna 25 kilometer vossenraster”, aldus Martine Bijman, projectleider agrarisch natuurbeheer bij Water, Land & Dijken, een collectief van 500 boeren in het midden van Noord-Holland. “Een vossenraster bestaat uit een aantal stroomdraden boven elkaar die op strategische plekken rondom een weidevogelrijk perceel wordt geplaatst. Hiermee kun je voorkomen dat de vos in een nachtelijk bezoek vele nesten leeg rooft”. De vos is slim, uit de filmpjes van de geplaatste wildcamera’s blijkt dat het dier net zo lang op zoek gaat naar een gaatje tot hij binnen het raster is. Maar op de meeste plekken gaat het goed. Een trotse boer kon het niet laten de veldcoördinator te bestoken met zijn goede resultaten. Bijman: “Het aantal nesten na het plaatsen van het raster is daar verdriedubbelt en ook van elders kwamen succesvolle berichten”.
De weersomstandigheden waren weliswaar gunstig, het gaat natuurlijk niet vanzelf. Uitrijden van ruige mest, strategisch beweiden, stroken uitmaaien, hier en daar toch wat extra water op het land; het zijn allemaal activiteiten die de weidevogels helpen. Vooral de samenwerking tussen de boer en de veldcoördinator bepaald voor een groot deel het succes. “De veldcoördinator heeft het totaal overzicht over een polder en weet precies wat de vogels waar nodig hebben. Een cruciale functie dus wat ons betreft” zegt Bijman.
Monitoring
Water, Land & Dijken (WLD) heeft een professioneel telbureau opdracht gegeven voor de uitvoering van een monitoring. Het afgelopen seizoen heeft het bureau de weidevogels in het werkgebied geteld. Hieruit blijkt dat op percelen met pakketten voor agrarisch natuurbeheer 107 broedparen weidevogels per 100 ha. aanwezig waren.
Aan de hand van de telling is het broedsucces bepaald (BTS, dit staat voor Bruto Territoriaal Succes, een telmethodiek). In het werkgebied van WLD heeft 63% van de grutto’s en 79% van de tureluurs dit jaar pullen vliegvlug gekregen. Voor de instandhouding van de weidevogelpopulatie is een BTS van 60% noodzakelijk.
Bijman: “Dit is een resultaat waar we onwijs trots op zijn. We hebben 4.300 ha. in het weidevogelbeheer en de 500 boeren en 450 vrijwilligers hebben het hier best druk mee. Weidevogels hebben het niet makkelijk, het is dan fijn te merken dat de inspanningen effect hebben”.
Vooruitkijken
Water, Land & Dijken staat niet stil. Op dit moment werken zij al volop aan de voorbereiding van het nieuwe stelsel voor agrarisch natuurbeheer dat ingaat per 1 januari 2023. “Het is nog niet duidelijk welke gebieden er mee kunnen doen vanaf dat jaar en in welke vorm, maar de ambitie is groot” zegt Frank de Wit, voorzitter van het collectief. “We denken verder dan alleen weidevogels, biodiversiteit is een term die veelvuldig voorbij komt, hoog op de agenda’s staat en wij zien de meerwaarde hiervan, ook voor het agrarisch natuurbeheer. Om die reden gaan we in 2022 al aan de slag met het vergroten van kruidenrijkdom van percelen, bekijken we hoe we eenvoudig, snel en met behoud van rendement, kunnen vernatten en voeren we laagdrempelige onderzoekjes uit in de richting van voedselbeschikbaarheid voor de weidevogels”.
“Het zijn onzekere tijden voor de agrarische sector maar wij zijn ervan overtuigd dat boeren uitstekend in staat zijn om de natuur op het agrarische land te behouden” aldus een trotse voorzitter.
————————————————————————–
Contactpersoon: Frank de Wit, voorzitter van WLD
frankdewit80@gmail.com of 06-55346611.
Water, Land & Dijken, Slenkstraat 70, 1441 MS Purmerend
info@waterlandendijken.nl, 0299-437463
Basisregistratie Grootschalige Topografie check
Grondgebruikers zijn of worden binnenkort door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) uitgenodigd voor het doen van de BGT check. BGT staat voor Basisregistratie Grootschalige Topografie. Alle partijen die gebruik maken van kaarten moeten over naar hetzelfde systeem, de BGT. Dit kan ertoe leiden dat grenzen van percelen, sloten, enzovoorts anders komen te liggen. De RVO heeft dit aangepast in het systeem en van alle grondeigenaren wordt gevraagd deze nieuwe grenzen te checken. De nieuwe digitale kaart die hierdoor ontstaat vormt straks de nieuwe uiterste begrenzing van uw gewaspercelen, maar ook van de percelen waarop u Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) heeft afgesloten.
Als u een ANLb overeenkomst heeft zal de RVO de percelen na uw BGT overzetten naar Scan-GIS, het systeem dat wij gebruiken voor de intekening van het ANLb.
Wij moeten de komende tijd een groot deel van alle ingetekende ANLb percelen opnieuw bekijken en waar nodig corrigeren, zodat deze weer binnen de nieuwe begrenzingen van de BGT komen te liggen. Een enorme klus die we voor 15 mei geklaard moeten hebben om op tijd een nieuwe ANLb aanvraag te kunnen indienen.
15 mei lijkt nog ver weg, maar het vervelende is dat we ANLb percelen pas kunnen corrigeren als de BGT begrenzingen rond uw bedrijf definitief zijn vastgesteld. En dat is weer afhankelijk van het moment dat u de BGT check hebt doorlopen.
Als u een uitnodiging ontvangt willen we u vragen om daar vooral gebruik van te maken en hier niet te lang mee te wachten. Kijk kritisch naar de nieuwe BGT begrenzingen en controleer deze goed op fouten. In de BGT check kunt u stippen zetten op plekken waar u fouten ziet. RVO zal dan opnieuw naar de begrenzing kijken.
Pas als de BGT check helemaal is afgerond, inclusief eventuele herziening van de begrenzing door RVO, kunnen wij uw ANLb percelen gaan corrigeren.
Indien nodig nemen we hiervoor contact met u op.
2021 was een wonderlijk weidevogelseizoen
Persbericht, Purmerend, 16 juli 2021
‘2021 was een wonderlijk weidevogelseizoen’
Het voorjaar van 2021 was koud en nat waardoor het gras langzaam groeide. Door deze relatieve rust in de weilanden hebben de weidevogels een tamelijk onbezorgde broedperiode gehad. Door de natte meimaand is grootste deel van het land pas rond eind mei voor de eerste keer gemaaid en in de percelen die zijn uitgesteld van maaien voor de weidevogels, gaat dit weekend pas het mes. Het natte voorjaar was echter voor de leden van Water, Land & Dijken een uitdaging om kwalitatief goed gras te oogsten, al was er hierdoor wel voldoende voedsel voor de vogels en hun pullen aanwezig.
Sturing tijdens het seizoen
Was er dan helemaal geen sturing nodig dit seizoen? “Zeker wel! Voorafgaand aan het weidevogelseizoen zijn boeren, vrijwilligers en veldcoördinatoren heel druk geweest met het plaatsen van bijna 25 kilometer vossenraster”, aldus Martine Bijman, projectleider agrarisch natuurbeheer bij Water, Land & Dijken, een collectief van 500 boeren in het midden van Noord-Holland. “Een vossenraster bestaat uit een aantal stroomdraden boven elkaar die op strategische plekken rondom een weidevogelrijk perceel wordt geplaatst. Hiermee kun je voorkomen dat de vos in een nachtelijk bezoek vele nesten leeg rooft”. De vos is slim, uit de filmpjes van de geplaatste wildcamera’s blijkt dat het dier net zo lang op zoek gaat naar een gaatje tot hij binnen het raster is. Maar op de meeste plekken gaat het goed. Een trotse boer kon het niet laten de veldcoördinator te bestoken met zijn goede resultaten. Bijman: “Het aantal nesten na het plaatsen van het raster is daar verdriedubbelt en ook van elders kwamen succesvolle berichten”.
De weersomstandigheden waren weliswaar gunstig, het gaat natuurlijk niet vanzelf. Uitrijden van ruige mest, strategisch beweiden, stroken uitmaaien, hier en daar toch wat extra water op het land; het zijn allemaal activiteiten die de weidevogels helpen. Vooral de samenwerking tussen de boer en de veldcoördinator bepaald voor een groot deel het succes. “De veldcoördinator heeft het totaal overzicht over een polder en weet precies wat de vogels waar nodig hebben. Een cruciale functie dus wat ons betreft” zegt Bijman.
Monitoring
Water, Land & Dijken (WLD) heeft een professioneel telbureau opdracht gegeven voor de uitvoering van een monitoring. Het afgelopen seizoen heeft het bureau de weidevogels in het werkgebied geteld. Hieruit blijkt dat op percelen met pakketten voor agrarisch natuurbeheer 107 broedparen weidevogels per 100 ha. aanwezig waren.
Aan de hand van de telling is het broedsucces bepaald (BTS, dit staat voor Bruto Territoriaal Succes, een telmethodiek). In het werkgebied van WLD heeft 63% van de grutto’s en 79% van de tureluurs dit jaar pullen vliegvlug gekregen. Voor de instandhouding van de weidevogelpopulatie is een BTS van 60% noodzakelijk.
Bijman: “Dit is een resultaat waar we onwijs trots op zijn. We hebben 4.300 ha. in het weidevogelbeheer en de 500 boeren en 450 vrijwilligers hebben het hier best druk mee. Weidevogels hebben het niet makkelijk, het is dan fijn te merken dat de inspanningen effect hebben”.
Vooruitkijken
Water, Land & Dijken staat niet stil. Op dit moment werken zij al volop aan de voorbereiding van het nieuwe stelsel voor agrarisch natuurbeheer dat ingaat per 1 januari 2023. “Het is nog niet duidelijk welke gebieden er mee kunnen doen vanaf dat jaar en in welke vorm, maar de ambitie is groot” zegt Frank de Wit, voorzitter van het collectief. “We denken verder dan alleen weidevogels, biodiversiteit is een term die veelvuldig voorbij komt, hoog op de agenda’s staat en wij zien de meerwaarde hiervan, ook voor het agrarisch natuurbeheer. Om die reden gaan we in 2022 al aan de slag met het vergroten van kruidenrijkdom van percelen, bekijken we hoe we eenvoudig, snel en met behoud van rendement, kunnen vernatten en voeren we laagdrempelige onderzoekjes uit in de richting van voedselbeschikbaarheid voor de weidevogels”.
“Het zijn onzekere tijden voor de agrarische sector maar wij zijn ervan overtuigd dat boeren uitstekend in staat zijn om de natuur op het agrarische land te behouden” aldus een trotse voorzitter.
————————————————————————–
Contactpersoon: Frank de Wit, voorzitter van WLD
frankdewit80@gmail.com of 06-55346611.
Water, Land & Dijken, Slenkstraat 70, 1441 MS Purmerend
info@waterlandendijken.nl, 0299-437463
Column Walter Menkveld
Wie de jeugd heeft…
Iedereen kent de uitspraak wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Oftewel als je de jonge generatie betrekt en interesseert voor waar je mee bezig bent, dan weet je dat ze in de toekomst daarmee verder gaan. Een goed voorbeeld daarvan is de actie OERRR van Natuurmonumenten. Die een communicatieprogramma heeft ontwikkeld gericht op het betrekken van de jeugd bij de natuur. In de hoop dat zij ook in de toekomst op een of andere manier betrokken blijven bij natuurbehoud. En als bijvangst worden de ouders van de kinderen verleid om lid van Natuurmonumenten te worden. Deze actie kun je gerust geslaagd noemen. Er doen volgens de website van Natuurmonumenten al 202.000 kinderen mee.
Ook voor ons is het van belang dat de jeugd betrokken blijft bij de landbouw. Dat kinderen weten dat de boeren ons voedsel produceren en ook dat de boeren een belangrijke rol spelen in het beheer van natuur en landschap. Het is niet vanzelfsprekend meer dat kinderen in hun familie iemand hebben die boer is. Dus moeten we kinderen naar de boerderij halen om daar informatie te krijgen en het boerenleven te beleven.
Al jaren organiseert Water, Land & Dijken met een aantal agrarische bedrijven in ons gebied, maar ook ten zuiden van Amsterdam, Boerderijeducatie. Waarbij jaarlijks zo’n 4.000 kinderen met hun schoolklas op bezoek komen. Zij komen niet alleen om een uurtje de kalfjes of de lammeren te aaien, maar zijn een dag of dagdeel ook een beetje boer of boerin. Spelenderwijs leren ze zo van alles over het boerenbedrijf. Een onvergetelijke ervaring, die hen hun hele leven bij blijft.
Dit vraagt een grote inzet van de gecertificeerde educatieboerderijen, die daarvoor ook een passende vergoeding moeten krijgen. Binnen het onderwijs is hier echter veelal geen geld meer voor. Dus is andere financiering nodig. De afgelopen jaren werden WLD en de educatieboerderijen gefinancierd door de gemeente Amsterdam, de provincie via Laag Holland, Zuidermarkt Amsterdam en ZuivelNL. Maar of al deze partijen ook in de toekomst dit belangrijke project willen blijven financieren is nog de vraag.
In de zojuist vastgestelde Voedselvisie van de provincie wordt nauwelijks over boerderijeducatie gesproken. Terwijl bewustwording van waar ons voedsel vandaan komt toch een basiselement van een voedselvisie zou moeten zijn. We willen immers toch allemaal dat kinderen leren bewust te eten. Dan moet je ook alle kinderen naar de basis laten gaan waar dat voedsel wordt geproduceerd: de boerderij.
Hoe jammer zou het zijn als niet meer jaarlijks 4.000, of liever nog meer, kinderen naar een boerderij kunnen. En zo nooit zich een dagje boer of boerin kunnen voelen. Dat ze een mooie, leerzame herinnering voor de toekomst hebben. Want tussen al die kinderen zit waarschijnlijk wel een toekomstig gemeenteraadslid, natuurbeschermer, Statenlid, waterschapsbestuurder of Tweede Kamerlid, die moet besluiten over de toekomst van de landbouw. Dan kan dat dagje boerderijeducatie het verschil maken.
Voor het komende jaar is de financiering voor een deel geregeld. Dat betekent dat komend jaar nog niet alle 4.000 kinderen een dag boer of boerin kunnen zijn. Wij, landbouworganisaties, en ook ketenpartijen en overheden, moeten met elkaar ervoor zorgen dat in de toekomst dit wel kan. Daarvoor is nodig dat we leren van OERRR van Natuurmonumenten. Het wordt tijd dat we met elkaar het programma BOERRR ontwikkelen en uitvoeren.
Walter Menkveld, Directeur Water, Land & Dijken
Monitoring kruidenrijke percelen
De afgelopen jaren heeft Water, Land & Dijken via diverse projecten, kruidenrijke percelen in laten zaaien (en doorzaaien) bij onze leden. We waren benieuwd hoe deze kruidenrijke graslanden zich hebben ontwikkeld en welke kruiden we van het ingezaaide mengsel terug kunnen vinden. Daarom zijn we dit voorjaar een kijkje gaan nemen. In de maand juni zijn medewerkers van Water, Land & Dijken in samenwerking met enkele vrijwilligers, met botanische kennis, langs deze percelen gegaan voor de monitoring.
Resultaat
De percelen lagen in alle delen van ons werkgebied; van Egmond-binnen tot Marken en van Oterleek tot Wijdewormer. Ook de ontwikkeling van de percelen verschilden behoorlijk van elkaar. Factoren die daar een rol in spelen zijn; hoeveel jaar geleden is het perceel ingezaaid, moment van inzaaien (herfst of voorjaar), weersomstandigheden tijdens inzaai, bemesting, grondsoort etcetera. We hebben percelen gezien met een mooie open grasmat en veel kruiden (al dan niet uit het mengsel) maar ook percelen met veel witbol (grassoort) of ridderzuring.
Vervolg
De informatie hebben we inmiddels verwerkt in ons systeem. Het zou goed zijn om deze percelen ook de komende jaren te blijven volgen, daar kunnen we veel van leren. Verder hebben we gezien dat enkele soorten uit het ingezaaide mengsel op geen van de percelen terug te vinden is. In overleg met de zaadleverancier gaan we het mengsel daarop aanpassen voor de percelen die in de toekomst ingezaaid/doorgezaaid worden. En tenslotte zijn we ook aan het nadenken hoe we de percelen die nog niet de gewenste ontwikkeling hebben (witbol dominantie of aanwezigheid minder gewenste kruiden zoals ridderzuring) kunnen helpen kruidenrijker te worden.
Hierbij bedanken we de vrijwilligers die meegeholpen hebben aan deze monitoring. Hun kennis over de kruiden was een belangrijke aanvulling voor ons.
Nieuw app om waarnemingen te melden
Er zijn geen predatoren… tenzij u ze meldt!
Kom zelf in actie en geef al uw waarnemingen van vogels en/of predatoren door. Overheden, biologen, ecologen, natuurliefhebbers en wetenschappers maken allemaal gebruik van de informatie van websites als waarnemingen.nl om te kijken welke soorten waar voorkomen. Heel leuk maar vooral ook heel nuttig. Worden er geen waarnemingen doorgegeven dan lijkt het of soorten in bepaalde gebieden niet voorkomen. Om een compleet beeld te krijgen van de aanwezig soorten is uw hulp nodig.
Invoer alle soorten op waarnemingen.nl
Met ingang van 1 januari 2023 gaan we van start met een nieuw stelsel voor agrarisch natuurbeheer. Op dit moment werken we hard aan de voorbereiding hiervan. Naast weidevogelbeheer onderzoeken we ook de mogelijkheden voor andere soorten als uilen, vlinders, libellen, bijen enzovoorts. Hierbij is het fijn te weten welke soorten er waar voorkomen. De Nationale Databank Flora & Fauna (NDFF), die gebruik maakt van waarnemingen.nl is hiervoor een handig hulpmiddel. Wanneer waarnemingen van dieren zijn ingevoerd op www.waarnemingen.nl, of bijvoorbeeld via de app ObsIdentify, kunnen wij aan de hand hiervan bepalen of het zinvol is maatregelen te nemen voor een bepaalde soort in een bepaald gebied. U zou ons enorm helpen als u, behalve weidevogels en predatoren, ook andere waarnemingen invoert op de hiervoor bestemde website. Dan weten wij of we op de goede weg zitten.
Met de geheel vernieuwde app ObsIdentify kunt u nu heel makkelijk waarnemingen doorgeven zodat ook in uw gebied bekend is welke soorten wáár voorkomen. Dat geldt dus voor alle waargenomen vossen, kraaien, reigers, ganzen, hermelijnen etc. Daarnaast kun je alle planten, insecten, vlinders en vogels ook invoeren, zodat er een reëel beeld komt van alle biodiversiteit op uw bedrijf.
Wat niet wordt gemeld dat is er niet
Te zien is dat in bijvoorbeeld Waterland-Oost nog geen enkele vos is ingevoerd. Dus daar zitten geen vossen?! Boeren in het gebied weten wel beter. Ons boerenland herbergt heel veel mooie flora en fauna. Ook die kunt u allemaal invoeren zodat er realistisch beeld word gevormd van de diversiteit in het agrarische gebied. Ook de boerenzwaluw is tot nu toe weinig gemeld. In de maanden mei en juni zijn er in totaal 10 gemeld op één locatie. Dan zouden er geen boerenzwaluwen zitten in ons werkgebied? Boeren en vrijwilligers weten wel beter.
Hoe werkt het
Maak eerst een account aan via Waarnemingen.nl: https://waarneming.nl/pages/getting-started/
Een uitgebreide werkbeschrijving vindt u hier: https://www.ivn.nl/document/handleiding-obsidentify
Tip: Via waarnemingen.nl kunt u ook waarnemingen doorgeven zonder foto. Voor meer informatie: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=27665
Oproep om zelf vlinders te tellen op uw bedrijf
Het boerenland bruist van de biodiversiteit, toch?
Iedereen kent wel de berichten over het afnemen van de biodiversiteit in het algemeen en in het bijzonder op het platteland. Maar hoe zit dat op uw bedrijf? Om hier een antwoord op te krijgen kunt u nu zelf aan de slag om inzichtelijk te maken hoe het met de diversiteit is gesteld bij u in het land. Dit doet men door bijvoorbeeld nachtvlinders te monitoren. Vlinders zijn een goede indicator voor biodiversiteit in een gebied. Het is belangrijk dat er een goed en duurzaam meetnet is. Op deze manier kan men goed meten of maatregelen om de insectenpopulatie te verbeteren werken.
Voor Noord Holland zijn we op zoek naar boeren die zelf de vlinders op hun bedrijf willen monitoren. (Let wel; het kan verslavend werken)
Wat gaat u doen?
Het meten is onderdeel van het BIMAG project waarbij op dit moment al 80 collega boeren aan meedoen. Voor het meten van de nachtvlinders krijg je 3 emmers die als val dienen. De vlinders worden door een kleine ledlamp gelokt. De emmers staan op 3 vaste locaties op de boerderij. Zo krijgt men inzicht wat de invloed is van de verschillende vormen van beheer, bijvoorbeeld kruidenrijk grasland, mais, grasklaver of een perceel met voornamelijk Engels raai, op de insectenstand. Het is heel makkelijk te doen en u heeft er geen kennis van nachtvlinders voor nodig. Met de BIMAG meetmethode is het ook niet meer nodig om s, nachts er op uit te gaan om de vlinders te tellen. De nachtvlinder metingen worden gedaan tussen 1 april en 1 oktober. Op elk moment kunt u instromen. Er is ook een mogelijkheid om een dagvlinderroute uit te zetten op het bedrijf.
Join the club
Het enthousiasme om zelf te meten is zo groot dat we binnen het BIMAG project, in 2022, opschalen naar 100 deelnemers. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de insecten in agrarisch gebied kiezen we ervoor om ook zo veel mogelijk verschillende soorten agrarische bedrijven te selecteren binnen dit project. Akkerbouw, tuinbouw, zuivelbedrijven, veeteelt, biologische en gangbaar, alles is vertegenwoordigd.
Heeft u interesse om ook zelf de vlinders op uw bedrijf te monitoren of heeft u hier vragen over, neem dan contact op met Tanja Verbij via t.verbij@waterlandendijken.nl tel 0625517727. Voor meer informatie en aanmelden zie onderstaande link: https://www.vlinderstichting.nl/bimag/
Informatiefilmpje over ANLb binnen NNN
Klik hier voor het filmpje met informatie over Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer binnen Natuurnetwerk Nederland.
Klik hier op deze link om naar de gehele leden informatie pagina gaan. U kunt per gebied zien wat er speelt.
Let op: dit filmpje en de informatiepagina voor leden is eerder gepubliceerd in mei 2020.
Kruidenrijk grasland
De Agrarische Collectieven Hollands Noorden en Water, Land & Dijken hebben een proef uitgevoerd met een kruidenrijk weidevogelmengsel op een aantal bedrijven. Hierdoor is veel praktijkervaring opgedaan. Dit kunt u lezen in de folder Kruiden in je gras, voor koe bodem en vogels of kijk het filmpje over dit onderwerp.
Link naar het filmpje over kruidenrijk grasland
Link naar de brochure over kruidenrijk grasland
Meer informatie over dit project op de website van Hollands Noorden en Water, Land & Dijken
Wat je geeft krijg je terug
Mijn moeder zei vroeger altijd: “Wat je geeft krijg je terug.”
Ikzelf dacht toen veel meer aan: “Je moet kunnen krijgen waar je recht op hebt.”
Deze twee verschillende inzichten kom ik op twee manieren tegen in onze vereniging. Ten eerste in de natuur via het weidevogelbeheer. Heel veel leden zijn samen met de veldcoördinatoren in het land bezig om de weidevogel te beschermen. Je moet alert zijn, goed overleggen en snel bij kunnen sturen. Maar dan zie je vaak ook duidelijk resultaat. Als je de natuur wat geeft, krijg je er wat voor terug.
Als vereniging zien we dat er al meer opgaven op het platteland ‘uitgestrooid’ worden. Veel instanties vinden dat ze er op een of andere manier ‘recht’ op hebben. Ik noem maar stikstof, CO2, natuurrealisatie, bodemdaling, energietransitie, biodiversiteit. En dan nog niet te spreken over waterkwaliteit, waterkwantiteit, woningbouw, mobiliteit en recreatie en educatie. Oh ja, en dan is het grootste gedeelte van het platteland nog landbouw voor de voedselproductie.
Bij veel overleggen met vooral de overheden, neigen instanties vaak naar de houding: het is ingewikkeld, we bepalen regels en maatregelen en gaan die controleren en beboeten. Als je dát geeft, krijg je weerstand, ongehoorzaamheid en gerechtelijke procedures terug.
Water, Land & Dijken is meer van het stellen van doelen. De betrokken organisaties bij elkaar zetten. Vervolgens oplossingen uitwerken en stimulerende afspraken maken, met een knappe vergoeding voor diegenen die het gaan doen. Bij agrarisch natuurbeheer bijvoorbeeld werkt dat goed. Veel van onze leden doen heel veel aan weidevogelbescherming, proberen dingen uit en doen hun best. Hier krijg je dan respect en waardering voor terug.
Wij blijven het stellen van doelen dan ook consequent ook op de andere opgaven doen. We zien steeds vaker dat andere partijen de effectiviteit van doelen stellen inzien en geven ons ruimte. Makkelijk is dat niet, vaak duurt het lang voordat andere partijen met ons mee gaan in onze manier van werken en soms moet je er dan ook gewoon (tijdelijk) mee stoppen. En óók wij leren nog hoe we het beter kunnen doen en hoe we onze activiteiten moeten toetsen bij onze leden. Maar in onze ogen is onze werkwijze dé manier om van al die opgaven die op ons afkomen, oplossingen te maken waar uiteindelijk iedereen en de natuur wat mee opschiet.
Veel succes met de laatste fase van het weidevogelseizoen en geniet van alles wat de natuur ons geeft.
Frank de Wit, voorzitter Water, Land & Dijken
Check op aanwezigheid weidevogels in het land
Momenteel wordt door boeren het gras voor de eerste keer gemaaid. Na alle regen van de afgelopen tijd schijnt nu de zon, wordt het land droog en kan het maaiwerk gedaan worden. Echter zitten we nog middenin het weidevogelseizoen. We krijgen veel vragen van burgers die zich zorgen maken om de weidevogels in het land. Zeker gezien de verbodsborden die dit jaar bij wandelpaden en op meerdere damhekken in het landelijk gebied geplaatst zijn waarop staat dat het land van 15 maart tot 1 juli niet betreden mag worden. Dus waarom wordt er nu gemaaid? Nou, dat mag niet zomaar, en leggen we u graag uit.
Weidevogelbeheer dat door boeren wordt uitgevoerd kent vele vormen van beheer, rustperiode (geen landwerk) vanaf 1 april tot minimaal 1 juni is er één van, maar ook het land plas dras (nat) zetten voor voedsel en veiligheid, beperkte beweiding en later maaien dragen bij aan het mozaïek voor de weidevogels. Door variatie aan te brengen binnen een polder realiseren we voor ieder stadium van de weidevogels geschikt biotoop.
Check op aanwezigheid weidevogels in het land
Tijdens het weidevogelseizoen wordt er op de percelen van deelnemers aan agrarisch natuurbeheer zeer regelmatig gecheckt of er vogels in het land aanwezig zijn. Water, Land & Dijken (WLD) heeft 5 veldcoördinatoren in dienst die de deelnemers aan agrarisch natuurbeheer begeleiden bij de uitvoering van het beheer. Het beheer dat deze boeren uitvoeren wordt afgestemd met de veldcoördinator uit dat gebied. Ook helpen vele vrijwilligers mee door wekelijks percelen te checken op aanwezige vogels en nesten hiervan te markeren.
Geen vogels in het land? Dan pas maaien
De veldcoördinator beoordeeld de percelen die in weidevogelbeheer zijn voordat de boer maait. Als er geconstateerd wordt dat er geen vogels op het perceel aanwezig zijn dan kan de boer maaien Zijn er nog wel vogels in het land dan wordt er overlegd tot wanneer de boer het maaien uitstelt. Soms is het beter om wel te maaien, zeker als er nog nesten liggen. De boer maait ruim om het nest heen, en als de kuikens uit het ei komen is het landwerk klaar en zijn de pullen veilig voor trekker en machine. De kuikens kunnen schuilen tussen het vee dat geweid wordt op de hergroei van het gras of trekken naar naastgelegen percelen die laat gemaaid worden.
Dat is het mooie van agrárisch natuurbeheer, de weidevogels profiteren van de agrarische bedrijfsvoering.
Kortom, weidevogelbeheer wordt door de boeren ingepast in hun agrarische bedrijfsvoering. Zij worden hierbij begeleid door onze veldcoördinatoren. Deze bekijken welk beheer er waar mogelijk is en de boer houdt hier rekening mee tijdens het landwerk. De boeren voeren de werkzaamheden uit als het kan en bieden rust aan weidevogels als ze dit nodig hebben.