De kloof tussen politiek en praktijk
Het plan voor deze column was een tekst over de toegenomen recreatie in coronatijd. En dat daar niet alleen sprake van is in de stadsparken, zoals het Vondelpark, maar ook op het platteland. En dat de boeren daar steeds meer van merken. Waarbij wij zien dat er steeds meer behoefte is aan bordjes met de tekst: ’Broedgebied weidevogels, niet betreden’. Echter er gebeurde afgelopen donderdagavond iets op Twitter, naar aanleiding van zo’n bordje, waardoor deze column een andere insteek krijgt.
Op die avond viel mijn oog op een twitterbericht van Tweede Kamerlid Laura Bromet, die een foto plaatste van zo’n bordje met daarbij het tekstbericht: ‘Op dit weiland rest slechts een foto van een weidevogel. De kievit zelf is in geen velden of wegen te bekennen’. De boer, een van onze leden, van wie het betreffende perceel is, reageerde furieus. En terecht. Want wat bleek: op het bewuste perceel broedde op dat moment 9 paar weidevogels. En zo ontstond er een discussie op Twitter. Maar hoe kun je in slechts 280 leestekens de feiten helder weergeven en beargumenteren hoe het echt zit? Dat gaat niet. Waardoor er onbegrip en irritatie blijft.
In samenspraak met de betreffende boer hebben we het Kamerlid uitgenodigd om de situatie in het veld te bekijken. Haar te vertellen en te laten zien hoe de boer met hart en ziel zijn best doet voor de weidevogels. Zoals vele leden van ons. En hoe wij als WLD altijd op zoek zijn naar nog betere methoden om weidevogels te behouden in ons werkgebied. Hoe we niet alleen beheren maar ook leden helpen met aanleg van plas-dras percelen, plaatsen van vossenrasters en het inzaaien van kruidenrijke graslanden.
Afgelopen dinsdag was die ontmoeting. In de stal bij de boer, want het stormde en regende pijpenstelen. We hebben uitgelegd wat we doen. De boer vertelde hoe betrokken hij is met het weidevogelbeheer. En ook waar we tegenaan lopen. Predatie door vossen. Uitkopen van boeren. En wie moeten straks de weidevogels beheren?
Het was een gesprek met feiten en emoties. Waarbij uiteindelijk gezamenlijk de conclusie werd getrokken dat boeren noodzakelijk zijn voor een goed weidevogelbeheer, met een echt verdienmodel en aanpak van predatie.
Voor mij was weer eens duidelijk hoe belangrijk het is om in de praktijk te laten zien wat WLD en haar leden allemaal doen voor de weidevogels. Dat de politiek, die beslist over beleid en geld, vaak niet weet wat er gebeurt in de praktijk. Dat er daardoor een kloof bestaat tussen politiek en praktijk. Die we niet oplossen met twitterberichten, maar door bij elkaar op bezoek te gaan, vragen te stellen en te luisteren.
Ik roep alle politici en andere beleidsmakers op om dit voorjaar een boer te bezoeken die aan weidevogelbeheer doet. En de boeren om hen te ontvangen en met hart en ziel te laten zien en horen hoe zij zich inzetten voor weidevogels.
Walter Menkveld, directeur Water, Land & Dijken
Pilot Biodiversiteit van Cono Kaasmakers
Boeren willen best wat extra’s doen voor natuur en landschap. Tegelijkertijd is het wel zoeken hoe dat in te passen is binnen hun bedrijfsvoering en hoe ze daar voor gewaardeerd worden. Dit jaar gaat BoerenNatuur samen met CONO Kaasmakers in Noord-Holland uittesten of meer melkveehouders aan de slag willen met natuur en landschap via de Pilot Biodiversiteit Melkveehouderij. Water, Land & Dijken en ANV Hollands Noorden nemen de uitvoering van deze pilot op zich.
In deze pilot gaat het om 14 Cono melkveehouders in de zogenaamde witte gebieden; de gebieden waar geen vergoeding vanuit de regeling Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) mogelijk is. De 2 collectieven gaan samen met de benaderde veehouders uit deze gebieden onderzoeken wat er aanwezig is aan biodiversiteit en landschapselementen op hun bedrijven en wat er eventueel nog meer zou kunnen.
Dat gebeurt aan de keukentafel en tijdens een veldinventarisatie: doe je misschien al iets voor natuur en landschap en zou je nog meer willen doen? Belangrijke voorwaarden zijn dat het past bij het bedrijf, het gebied én wat het oplevert voor de natuur. Misschien wil een boer wel een natuurvriendelijke oever aanleggen of een botanische graslandrand of een perceel kruidenrijk grasland.
Na de inventarisatie worden de gekozen pakketten digitaal vastgelegd door de collectieven zodat het inzichtelijk wordt wat deze bedrijven aan biodiversiteit doen en welke landschapselementen er zijn. Dit is ook weer van belang voor de waardering die de Cono aan deze pilot gekoppeld heeft. De uitvoering van deze pilot gaat lopen in de zomer van 2021 en de evaluatie vindt in het najaar van dit jaar plaats.
Een verslag van het jaar 2020 in vogelvlucht
Graag presenteer ik u het jaarverslag 2020 van Water, Land & Dijken. Het was het jaar van covid-19, lockdown en maatregelen, maar gelukkig kon het agrarisch natuurbeheer en de meeste van onze activiteiten doorgaan. Er was zelfs verbreding van het aantal projecten die we uitgevoerd hebben.
De vijf thema’s van ons beleidsplan worden al meer gevuld met zinvolle, actuele en belangrijke projecten, die er toe doen voor onze leden, en voor hun bedrijfsontwikkeling. Maar ook voor de samenwerkende organisaties en overheden. Hiermee blijkt dat onze vereniging een goede plek heeft in het uitvoeren en ondersteunen van projecten.
Veel leesplezier,
Namens alle medewerkers,
Frank de Wit, voorzitter Water, Land & Dijken
GLB Pilot eindrapportage
Drie agrarische collectieven Water, Land & Dijken, Noord-Holland Zuid en Rijn, Vecht en Venen hebben de afgelopen twee jaren de GLB-pilot ‘Vergroening van waterrijke veenweidegebieden’ uitgevoerd als voorbereiding op het nieuwe GLB vanaf 2023.
In onze pilot hebben we geëxperimenteerd met:
– ontwikkelen en testen van een keuzemenu met puntensysteem voor bodem-, water en klimaatmaatregelen;
– aansluiting van het puntensysteem op het systeem van ketenprotocollen;
– het creëren van een effectieve groenblauwe dooradering op polderniveau.
In bijgaande rapportage kunt u lezen wat de resultaten en inzichten zijn van deze pilot.
Met dank aan de bijna 90 deelnemende boeren voor hun lef en inzet om met ons te hebben geëxperimenteerd in deze GLB-pilot.
Zonder hun inzet was deze pilot niet mogelijk geweest.
Het is nu aan de beleidsmakers en bestuurders de resultaten van deze pilot mee te nemen in de uiteindelijke ontwikkeling
van en besluitvorming over de invulling van het nieuwe GLB.
Klik hier voor de Eindrapportage van de GLB Pilot en de resultaten van de GLB pilot in een notendop.
Column Walter Menkveld
De kloof tussen politiek en praktijk
Het plan voor deze column was een tekst over de toegenomen recreatie in coronatijd. En dat daar niet alleen sprake van is in de stadsparken, zoals het Vondelpark, maar ook op het platteland. En dat de boeren daar steeds meer van merken. Waarbij wij zien dat er steeds meer behoefte is aan bordjes met de tekst: ’Broedgebied weidevogels, niet betreden’. Echter er gebeurde afgelopen donderdagavond iets op Twitter, naar aanleiding van zo’n bordje, waardoor deze column een andere insteek krijgt.
Op die avond viel mijn oog op een twitterbericht van Tweede Kamerlid Laura Bromet, die een foto plaatste van zo’n bordje met daarbij het tekstbericht: ‘Op dit weiland rest slechts een foto van een weidevogel. De kievit zelf is in geen velden of wegen te bekennen’. De boer, een van onze leden, van wie het betreffende perceel is, reageerde furieus. En terecht. Want wat bleek: op het bewuste perceel broedde op dat moment 9 paar weidevogels. En zo ontstond er een discussie op Twitter. Maar hoe kun je in slechts 280 leestekens de feiten helder weergeven en beargumenteren hoe het echt zit? Dat gaat niet. Waardoor er onbegrip en irritatie blijft.
In samenspraak met de betreffende boer hebben we het Kamerlid uitgenodigd om de situatie in het veld te bekijken. Haar te vertellen en te laten zien hoe de boer met hart en ziel zijn best doet voor de weidevogels. Zoals vele leden van ons. En hoe wij als WLD altijd op zoek zijn naar nog betere methoden om weidevogels te behouden in ons werkgebied. Hoe we niet alleen beheren maar ook leden helpen met aanleg van plas-dras percelen, plaatsen van vossenrasters en het inzaaien van kruidenrijke graslanden.
Afgelopen dinsdag was die ontmoeting. In de stal bij de boer, want het stormde en regende pijpenstelen. We hebben uitgelegd wat we doen. De boer vertelde hoe betrokken hij is met het weidevogelbeheer. En ook waar we tegenaan lopen. Predatie door vossen. Uitkopen van boeren. En wie moeten straks de weidevogels beheren?
Het was een gesprek met feiten en emoties. Waarbij uiteindelijk gezamenlijk de conclusie werd getrokken dat boeren noodzakelijk zijn voor een goed weidevogelbeheer, met een echt verdienmodel en aanpak van predatie.
Voor mij was weer eens duidelijk hoe belangrijk het is om in de praktijk te laten zien wat WLD en haar leden allemaal doen voor de weidevogels. Dat de politiek, die beslist over beleid en geld, vaak niet weet wat er gebeurt in de praktijk. Dat er daardoor een kloof bestaat tussen politiek en praktijk. Die we niet oplossen met twitterberichten, maar door bij elkaar op bezoek te gaan, vragen te stellen en te luisteren.
Ik roep alle politici en andere beleidsmakers op om dit voorjaar een boer te bezoeken die aan weidevogelbeheer doet. En de boeren om hen te ontvangen en met hart en ziel te laten zien en horen hoe zij zich inzetten voor weidevogels.
Walter Menkveld, directeur Water, Land & Dijken
Visdiefjes gesignaleerd op eilandje
Visdiefpaartje nestelt op eilandje bij Jisperdijk vlak voor de neus van een broedende scholekster. Die blijft onverstoorbaar zitten.
Vos predatie kievitsnest
Water, Land & Dijken zet wildcamera’s in om predatoren te kunnen achterhalen. In onderstaand filmpje is de predatie door de vos op een kievitsnest vastgelegd. De vos neemt de eieren één voor één mee en slurpt ze leeg. De kievit ruimt vervolgens de eierenschalen op, waardoor er geen sporen meer terug te vinden zijn in en rondom het nest.
Column Frank de Wit
Blijven doen waar je goed in bent
Terwijl met de paasdagen, ondanks het gure weer, de eerste weidevogelnesten gevuld worden met eitjes, kijken we bij Water, Land & Dijken ook vooruit.
In het jaar 2023 komt er een nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Als vereniging draaien we mee in pilots om de ecoregeling, die eraan komt, werkbaar en effectief te krijgen. Ook het Agrarisch Natuur en -Landschap beheer (ANLb) gaat vanaf 2023 een nieuwe periode van zes jaar in.
We zijn heel blij met de Kamerbrief van Carola Schouten over de tussenevaluatie van het ANLb. Hierin staat dat wij afgelopen zes jaar een ANLb hebben neergezet dat goed heeft gewerkt en dat het een systeem is dat echt bijgedragen heeft aan het verbeteren van de leefomgeving van de weidevogels. Een mooie opsteker voor de collectieven om mee door te gaan na 2023. Want, het agrarisch natuurbeheer is de kern waar onze vereniging voor is opgericht en waar we tal van andere projecten omheen gebouwd hebben.
Na 25 jaar weten we dat we heel veel goede dingen doen, maar dat we ook de verantwoording hebben om er goed in te blijven. Daarom zijn we op dit moment bezig om het huidige ANLb stelsel en de beheerpakketten te evalueren en te kijken waar het beter kan. Zo heeft u, als u agrarisch natuurbeheer bij ons heeft afgesloten, afgelopen maand een enquête gehad met vragen over het ANLb.
Uit de enquête kwamen voor mij een paar belangrijke punten naar voren:
Ten eerste geeft 90% van de deelnemers aan dat het stelsel goed bevalt en zelfs 95% geeft aan er na 2023 mee door te willen gaan. Dit doet ons goed.
Verder geeft bijna 2/3 van u aan pakketten af te sluiten binnen dit stelsel omdat het goed is voor de biodiversiteit en gewoon hoort bij het bedrijf. Dit betekent dat de keuze voor agrarisch natuurbeheer een hele bewuste is en we daar heel zorgvuldig mee om moeten gaan en dat best wel wat duidelijker naar de buitenwereld kenbaar mogen maken.
Moeten we dan wel iets veranderen aan het stelsel ANLb na 2023?
Ja, om u in de toekomst ten dienste te zijn en te blijven motiveren kijken we wat er beter kan. Belangrijk hierin vinden we dat er goede stimulansen zijn en effectieve variatie en mozaïek geboden wordt. Verder wordt door u een goede begeleiding gewaardeerd en bent u tevreden dat extra inspanning ook extra beloond wordt. Zo gaan uw ondernemerschap en vrijwillig weidevogelbeheer hand in hand en kunnen we aan de maatschappij laten zien waar we goed in zijn en blijven. Want dat is waar we het voor doen.
En voor komende maand, een vruchtbaar voorjaar toegewenst, zowel voor de grasgroei voor onze koeien als voor onze weidevogels en mooie bloeiende akkerranden.
Frank de Wit, voorzitter
Collectieve aanpak agrarisch natuur- en landschapsbeheer een succes
Gisteren is de Lerende Evaluatie ANLb naar de Tweede Kamer gestuurd. Zie: Brief Evaluatie ANLb aan TK
In de brief aan de Tweede Kamer schrijft demissionair Minister van Landbouw Schouten dat uit de evaluatie blijkt dat het stelsel staat en werkt en dat de collectieven en de provincies hun rol hebben opgepakt. Uiteraard zijn er verbeteringen mogelijk, en in de ogen van BoerenNatuur ook wenselijk, zodat het werk nog beter kan. Belangrijk is de conclusie uit de evaluatie dat het stelsel echt eenvoudiger moet. Denk bijvoorbeeld aan vermindering van de administratieve lasten en de regels rondom verantwoording en controle vanuit Europa die de voortgang in het werk van de collectieven beperken en het bemoeilijken van het leveren van de kwaliteit die we willen. BoerenNatuur heeft, met behulp van enkele provinciaal secretarissen, dit persbericht geschreven over de evaluatie. Het persbericht kun je hier op de website van BoerenNatuur lezen of hier voor een pdf van het persbericht.
Als er vragen zijn naar aanleiding van dit persbericht kun je uiteraard contact met opnemen met Martine Bijman, m.bijman@waterlandendijken.nl, 06-25374307; of direct voor perscontacten: Alex Datema, voorzitter BoerenNatuur, te bereiken via 06-26376396
Lukt het om de visdief te laten broeden in ons werkgebied
Dankzij een subsidiebijdrage van ‘Betrekken bij Groen Fonds’ lukte het Willem Overweg, veldcoördinator bij Water, Land & Dijken om 15 visdiefeilandjes/vlotten aan te leggen in ons werkgebied. Afgelopen najaar heeft Willem Overweg ervoor gezorgd dat alle materialen voor het maken van deze vlotjes/eilanden bij onze leden werden gebracht (met dank aan Spaansen bv die de transportkosten gesponsord hebben). En dat de eilandjes/vlotjes werden gemaakt met hulp van vrijwilligers.
En dat is gelukt; de eilandjes/vlotjes, voorzien van een laag schelpen, liggen allemaal klaar voor de visdiefjes. Die komen in de tweede helft van april richting Nederland en zullen in mei en juni gaan broeden. We hopen natuurlijk dat ze daarbij onze eilandjes/vlotten zullen gebruiken. Maar dat is dus nog even afwachten.
Het enthousiasme voor dit project onder onze leden was zo groot, dat er ook enkele leden op eigen initiatief vlotjes hebben gebouwd. Met hulp van Willem, die ze voorzag van bouwtekeningen en een lijstje met benodigdheden, zijn er nog eens 10 visdiefvlotjes bijgekomen.
Voor vragen over dit project kunt u contact opnemen met Grada Kwantes, e-mail g.kwantes@waterlandendijken.nl
Over dit project kunt u ook lezen onder het kopje thema’s.
Opstellen van agrarisch perspectief Waterland-Oost
De provincie Noord-Holland is momenteel voor Waterland-Oost bezig met een gebiedsgerichte aanpak waarin vraagstukken als NNN-realisatie, bodemdaling en CO2-uitstoot worden behandeld.
Als onderdeel van deze gebiedsgerichte aanpak wordt er een agrarisch perspectief voor Waterland-Oost opgesteld. Water, Land & Dijken, de Vereniging Behoud Boeren Waterland e.o. (VBBW) en de LTO afdeling Groot Waterland stellen de visie gezamenlijk op, net zoals eerder bij het plan van het deelgebied Peereboom (binnen Waterland-Oost). Het rapport over dit deelgebied; ‘Toekomst voor een landschap met boeren; agrarisch perspectief voor het gebied Peereboom e.o is inmiddels opgeleverd en is hier te downloaden.
Ook bij het opstellen van deze visie worden de agrarisch ondernemers in Waterland-Oost betrokken. Zij kennen Waterland-oost heel goed en weten wat een ondernemer nodig heeft om zich te kunnen blijven ontwikkelen binnen dit gebied.
Voor vragen over dit project kunt u contact opnemen met Grada Kwantes, e-mail g.kwantes@waterlandendijken.nl
U kunt ook meer lezen over het Agrarisch perspectief voor deelgebied Peereboom op onze website onder het kopje thema’s.