Bodemtemperatuur afhankelijk bemesten

Vroeg of laat bemesten, geeft dat verschil in grasopbrengst en N-benutting?

Dat wilden de 20 deelnemers van het tweejarige project ‘Bodemafhankelijk bemesten’ wel eens weten. In 2018 zijn ze samen met WLD, Zegveld en PPP Agro advies met het project gestart om meer te leren over het verminderen van uitspoeling en emissie van nutriënten in het veenweidengebied naar water en lucht. In 2018 is bijgehouden wanneer ze mest uitrijden en waarom. Ze hadden allen een temperatuursensor in het land staan om het moment van bemesten meer af te kunnen stemmen met de juiste bodemtemperatuur. Aan het einde van het jaar is met elkaar gediscussieerd over verschillende factoren die invloed hebben op de benutting van toegediende mest in de vorm van grasopbrengst en stikstofverlies. Aan bod kwamen bodemtemperatuur, daglengte, bodemsamenstelling, vocht, regenbuien, toegediende mest en kunstmest. Nogal wat variabelen dus.

Ze waren het er in de breedte over eens dat bodemtemperatuur alleen onvoldoende is om het optimale moment te bepalen. Andere factoren als de weersverwachting en moment in het seizoen spelen ook een grote rol. Bemesten, op grasgroei, opbrengst en verliezen verder te bekijken en bespreken met elkaar. Daarbij werd nadrukkelijk de wens uitgesproken om meer praktijkervaring op te doen. De terugkerende discussie daarbij is niet zozeer de bodemtemperatuur maar of vroeg (kort na 15 feb) of laat (tussen 1 en 15 maart) bemesten de hoogste benutting en grasopbrengst geeft.

Delen en gebruiken meetgegevens sensoren 2019

In 2019 is het meten van de temperatuur, bodemtemperatuur en –vochtigheid doorgezet. 3 x per week krijgen de deelnemers per mail een link waarmee de meetgegevens ingezien kunnen worden. Geprobeerd wordt om informatie te geven over de verwachte bodemtemperatuur 5 dagen vooruit. Tegelijk met deze mail is in samenwerking met PPP-Agro voor een aantal referentie locaties een bemestingsmoment advies opgesteld waarbij niet alleen naar bodemtemperatuur gekeken is maar ook factoren als verwachte temperatuur ontwikkeling, huidig bodemvocht in relatie tot verwachte regenval en moment in het seizoen een rol spelen.

Individuele praktijkervaringen opdoen en demonstratielocatie bij Gerben van Diepen

9 van de 20 deelnemers zijn zelf op een eigen perceel ervaring aan het opdoen met vroeg en laat bemesten. Dit op een gedeelte van een perceel wat gemaaid wordt en op verschillende tijdstippen bemest met drijfmest. Een deel wordt vroeg bemest, het andere laat. Vroeg bemesten houdt in bij lage bodemtemperatuur (max 6 graden) en voor 1 maart (kortere daglengte), later bemesten is bij hogere bodemtemperatuur (max 8 graden) en na 1 maart (meer daglengte). Er moeten minimaal 10 dagen zitten tussen vroeg en laat. Op beide helften wordt de grasgroei gemeten en worden grasmonsters genomen voor analyse van droge stof gehalte en eiwit. Het meten en grasmonsters nemen wordt uitgevoerd door WLD en PPP-Agro. De verzamelde gegevens zullen inzicht geven of -en wat het effect is van het verschil in bemesten op grasopbrengst en N-benutting.

Deelnemers die zelf praktijkervaring aan het opdoen zijn: Arjan Zant, Joep Verbij, Wim Terlouw, Theo Bouwman, Hans Sander, Frank de Wit, Wilco Bark, Nils Spaans en Nico van Tunen. Bij Gerben van Diepen wordt een uitgebreidere demonstratieveld aangelegd met 5 verschillende varianten. 1 is de controle hier wordt niet uitgereden, 2 is zo vroeg mogelijk als de draagkracht van het land het toelaat, 3 op het moment dat de bodemtemperatuur zo’n 7 graden is, 4 op de kalender laat dus 1 april en 5 is de optie 3 met dubbele hoeveelheid mest. Er wordt geen kunstmest toegediend op het demoveld. Dit is een bewuste keuze om het effect van vroeg en laat bemesten van de drijfmest goed te kunnen zien. Als je er kunstmest bijgeeft slaat dit een flink deel van de verschillen plat. Van dit veld wordt de opbrengst bepaald in het weide en maai stadium en worden grasmonsters genomen en onderzocht.

Later dit jaar laten we weten hoe de proeven zijn verlopen en wat de uitkomsten zijn.

Wim Honkoop (PPP Agro Advies)
Annemarie Koelemeijer (WLD)

Algemene informatie over het project vind je op deze website onder het kopje projecten, lees meer…